In 2019 werden 15 bezette nesten geregistreerd, waarvan ten minste 11 paren tot broeden overgingen. In de Oostvaardersplassen, waar in de periode 2006-18 jaarlijks gebroed werd, was in 2019 voor het eerst in 13 jaar geen nest in gebruik. Er werden wel adulte vogels waargenomen maar of er sprake was van een gevestigd paar kon niet worden bevestigd. Daar tegenover stond de nieuwe vestiging van een paar in de Lepelaarplassen, dat een nieuw nest bouwde en tot broeden overging.
In het Lauwersmeer mislukte een broedpoging vermoedelijk al in maart, hoewel broeden niet met zekerheid is vastgesteld (nestbouw wel). Paren van recente vestigingen (uit 2017 en 2018), zoals die van Fluessen en de Hellegatsplaten, waren daarentegen in 2019 voor het eerst succesvol.
De paren vestigden zich vooral in de drie regio’s met grotere wateren, wetlands en meren van Noord-Nederland, IJsselmeergebied en de Delta (zie tabel). In Noord-Nederland werden 3, in het IJsselmeergebied 6 en in de Delta 5 bezette nesten vastgesteld. Dit beeld komt overeen met de situatie van recente jaren. Nabij de IJssel (regio Rivierengebied) had een paar voor het derde achtereenvolgende jaar een nest in gebruik op de Noord-Veluwe, maar kon broeden opnieuw niet worden bevestigd (mond. meded. Wim van den Bergh).
Naast bezette nesten werden in een aantal gebieden gepaarde vogels waargenomen, waarvan ten minste één van de partners in onvolwassen kleed, die mogelijk op korte termijn zullen proberen te vestigen door een nest te bouwen. Zover nu bekend is, is dat het geval in de Onlanden (Gr), de Friese IJsselmeerkust (Fr), de regio van het Drents-Friese Wold (Fr/Dr), de Noord-Veluwe (2de paar), de IJssel (Gld) en een aantal gebieden in de Delta (Zl/ZH).
Broedsucces
Van de 11 paren die in 2019 (Lauwersmeer niet meegerekend) tot broeden kwamen mislukte alleen het nest van de Slikken van de Heen (zie tabel). Het paar bouwde een nieuw nest dat tijdens een storm in de vroege eifase uit de boom viel. De elf succesvolle broedparen brachten 8x 1 en 3x 2 jongen groot, samen 14 individuen. Alle jongen vlogen uit. Dat is gemiddeld 1.3 uitgevlogen jongen per geslaagd broedgeval en 1.0 per nest. Het broedsucces pakte in 2019 wat lager uit dan de meeste eerdere jaren. In alle delen van land was sprake van de wat geringere aantallen jongen per nest, waarbij de meeste paren slechts één jong groot brachten. Van de 14 jongen was de helft afkomstig uit in de regio IJsselmeergebied, 5 uit de Delta en slechts 2 uit Noord-Nederland. Zes jongen werden gekleurringd (Zwarte Meer, Veluwemeer, Lepelaarplassen, Dordtse Biesbosch en Hellegatsplaten).
In dit artikel in Takkeling 27(3) worden de broedgevallen uitgebreider besproken. Wordt lid van de Werkgroep Roofvogels Nederland en ontvang de Takkeling 4x per jaar.
Broedsucces van paren met bezette nesten van Zeearenden in Nederland in 2019. Bron: Van Rijn et al. 2019. Broedende Zeearenden Haliaeetus albicilla in Nederland in 2019. Takkeling 27(3): 204-209
Regio | Gebied | Broeden | Jong | Vliegvlug |
Noord-Nederland | Lauwersmeer | nee | 0 | 0 |
Zuidlaardermeer | ja | 1 | 1 | |
Alde Feanen | ja | 1 | 1 | |
IJsselmeer | Fluessen | ja | 1 | 1 |
Zwarte Meer | ja | 1 | 1 | |
IJsselmonding | ja | 2 | 2 | |
Veluwemeer | ja | 1 | 1 | |
Lepelaarplassen | ja | 1 | 1 | |
Eemmeer | ja | 1 | 1 | |
Rivieren | Noord-Veluwe | nee | 0 | 0 |
Deltagebied | Brabantse Biesbosch | ja | 2 | 2 |
Dordtse Biesbosch | ja | 1 | 1 | |
Slikken van de Heen | ja | 0 | 0 | |
Hellegatsplaten | ja | 2 | 2 | |
Markiezaat | nee | 0 | 0 |